Sociale dialoog in actie: vakbonden bouwen aan een eerlijke werkomgeving
De arbeidsomstandigheden in de nikkelindustrie in Indonesië zijn schokkend. Belangrijke basisvoorzieningen in deze industriegebieden ontbreken, zoals afvalverwerking, rioleringssystemen en openbare infrastructuur. Ook met de veiligheid op het werk is het slecht gesteld. Niet alleen in de fabrieken zijn de omstandigheden onveilig, maar werknemers moeten dag en nacht langs een levensgevaarlijke weg lopen om bij hun werk in de nikkelsmelterij te komen. Het is een van de problemen waarvoor de lokale partnervakbond FPE-KSBSI zich met steun van CNV Internationaal voor heeft ingezet, met als eerste concrete resultaat dat er enkele pendelbussen beschikbaar om de werknemers naar hun werkplek te brengen.
De werknemers van PT. Indonesia Ruipu Nickel and Chrome Alloy (IRNC) moesten eerst dagelijks twee keer drieënhalve kilometer lopen van de woonwijk naar het industriegebied, een vermoeiende en levensgevaarlijke weg, vooral in het donker. Met name voor vrouwelijke werkers, en specifiek voor zwangere werkers, waren er aanzienlijke veiligheidsrisico's aanwezig op deze route.
Er rijden nu 2 bussen die werknemers naar de fabriek kunnen brengen voor de ochtend- en avonddienst. Dit helpt hen om iets meer uitgerust aan te komen op het werk, wat bijdraagt aan hun welzijn en concentratie. Hoewel het werk in de nikkelsmelterijen erg zwaar en risicovol blijft, kan dit soort ondersteuning bijdragen aan een veiligere werkomgeving.

Fadliah Liku, FPE-vakbondsleider bij PT. IRNC, IMIP.
“De pendelbus is cruciaal om werknemers te helpen om veilig op de werkplek aan te komen. Toen we aan het management onze dagelijkse route naar onze werkplek lieten zien, begrepen ze de noodzaak van de pendelbus. We waarderen het ook dat er afgesproken is dat vrouwelijke en zwangere werknemers voorrang krijgen bij het instappen in de bus.”
Sociale dialoog zorgt voor verbeterde werkomstandigheden
De verandering is niet vanzelf gekomen. Al in 2023 begon vakbond FPE-KSBSI met pleiten voor een oplossing voor de lange weg richting de werkplek. Ze hebben daarbij ook samengewerkt met vakbonden op bedrijfs-, sectoraal en landelijk niveau. Tijdens elk overleg met de werkgevers benadrukten de vakbonden steeds het belang van de bussen voor het welzijn van de werknemers.
CNV Internationaal heeft FPE-KSBSI geholpen om deze onderhandelingen goed voorbereid in te gaan, door de vakbondsleiders te trainen op het gebied van sociale dialoog en onderhandelingen. Dankzij deze voorbereiding kon de vakbond strategisch communiceren met het management en effectief opkomen voor de belangen van de werknemers.

De volgende stap naar duurzame verandering
Deze stap vooruit in de nikkelsmelterij laat zien hoe vakbond FPE heeft geleerd om met succes sociale dialoog in te zetten tijdens onderhandelingen. Er is gebleken dat dit een effectieve aanpak te zijn. De vakbond heeft een goede relatie met het management op gebouwd, zodat het mogelijk is om werknemerskwesties te bespreken en daarover afspraken te maken, waardoor er hopelijk ook oplossingen gevonden kunnen worden voor de vele andere kwesties waarmee werknemers te kampen hebben.
FPE-KSBSI gaat samen met CNV Internationaal door met het opkomen voor de werknemers van PT. IRNC. Ze hopen dat er pendelbussen zullen komen die van deur-tot-deur gaan rijden voor vrouwen die nachtdiensten moeten werken. De criminaliteit in Morowali is sterk gestegen, waardoor vrouwen die nachtdiensten werken veel risico lopen om onderweg naar hun werk lastiggevallen te worden.
Fadliah Liku, FPE-vakbondsleider bij PT. IRNC, IMIP.
“Op dit moment zijn er slechts twee bussen beschikbaar, waardoor niet alle werknemers van het IRNC kunnen worden vervoerd, maar we zien dit als een positieve stap in de richting van beter vervoer voor alle werknemers. We zullen blijven pleiten voor meer bus schema’s om te zorgen dat alle werknemers de werkplek kunnen bereiken zonder elke dag 3.5 kilometer te moeten lopen.”
De nikkelindustrie in Indonesië
Nikkel is een van de belangrijkste metalen voor de energietransitie, maar helaas is het schaars. Indonesië beschikt een van de grootste nikkelreserves ter wereld, en in de laatste jaren is de nikkelindustrie hier hard gegroeid. Dit heeft geleid tot een explosieve CO2-uitstoot, en de mensen leven en werken in deze industriegebieden onder erbarmelijke omstandigheden.
Lees meer over de nikkelindustrie in Indonesië op deze webpagina >
Of bekijk onderstaande video:
Publicatiedatum 01 05 2025