Een snel veranderende sector
De textielindustrie is uitgegroeid tot een snel veranderende sector met vaak wisselende collecties, lage prijzen en complexe toeleveringsketens verspreid over verschillende continenten. Helaas gaat deze groei ten koste van meer dan 70 miljoen werknemers wereldwijd. Meer dan 70% van hen is vrouw. Hun arbeidsrechten worden vaak niet gerespecteerd.
Daarom zet CNV Internationaal zich in om te zorgen dat kleding op een eerlijke en duurzame manier wordt geproduceerd, met respect voor en bescherming van de rechten van werknemers in de hele keten. We werken samen met lokale vakbondsorganisaties in Cambodja, Indonesië en Vietnam. Samen streven we naar fatsoenlijke arbeidsomstandigheden in kledingfabrieken. Onze focus ligt op vrijheid van vereniging, leefbare lonen, gendergelijkheid en veilige werkplekken.

Hoe vind je eerlijke kleding als consument?
Wat is eerlijke kleding?
Wat is er aan de hand?
Belangrijkste problemen in de kledingsector
De manier waarop de kledingindustrie is opgezet, leidt tot een race naar de bodem met lage prijzen, snelle veranderingen en productie verspreid over verschillende landen en continenten. Dit leidt tot verschillende mensenrechtenschendingen, zoals extreme werktijden, gezondheids- en veiligheidsproblemen, gendergerelateerd geweld, lage lonen en kinderarbeid.
Lage lonen
Iedereen moet een leefbaar loon kunnen verdienen. Helaas is dat voor veel kledingarbeiders niet het geval. Elk jaar voert CNV Internationaal de Fair Work Monitor uit. Deze digitale, met inbreng van de werknemers zelf opgezette enquête peilt de lonen, kosten van levensonderhoud en arbeidsomstandigheden in de kleding- en schoenensector in Cambodja. Zeven lokale vakbondspartners nemen deel en ondersteunen het project. De uitkomsten zijn alarmerend:
Er is een verschil van 41% tussen het gemiddelde nettoloon van kledingarbeiders en de kosten van levensonderhoud.
Hierdoor raakt 73% van de werknemers in de schulden om in hun basisbehoeften te voorzien.
Gebrek aan bescherming van arbeidsrechten
Ondanks veel beleidsmaatregelen en toezeggingen van merken en leveranciers op het terrein van arbeidsrechten in de kledingketen blijft de uitvoering daarvan in praktijk achter.
Een onderzoek naar de naleving van arbeidsnormen in 12 Indonesische kledingfabrieken bracht alarmerende feiten aan het licht. Mensenrechtenrisico's, waaronder extreem lage lonen, gedwongen overwerk, beperking van de vrijheid van vereniging, dwangarbeid, seksuele intimidatie en onveilige arbeidsomstandigheden, blijven wijdverbreid.
Eén boodschap kwam echter luid en duidelijk naar voren: fabrieken met onafhankelijke vakbonden en echte collectieve onderhandelingen voldoen beter aan de arbeidsnormen. Dit is precies de aanpak van CNV Internationaal.
Onze aanpak
We streven naar verbetering van de arbeidsomstandigheden in de kledingketen door lokale vakbonden te versterken, werknemers te ondersteunen bij het opkomen voor hun rechten en de dialoog tussen management en vakbonden te bevorderen. Tegelijkertijd werken we samen met merken om hun ketens duurzamer te maken.
STITCH-programma
Een van de belangrijkste programma's waarmee CNV Internationaal haar werk in de kledingindustrie uitvoert, is het STITCH-programma (Sustainable Textile Initiative: Together for Change), dat in samenwerking met vijf andere organisaties wordt uitgevoerd.
STITCH heeft tot doel werknemers in staat te stellen hun stem te laten horen, vakbonden op te richten en collectief te onderhandelen over betere arbeidsomstandigheden. STITCH ondersteunt werknemers om gehoord te worden door nationale en internationale belanghebbenden in de keten bij elkaar te brengen.
Onze impact
Bevordering van eerlijke arbeidsomstandigheden
We werken samen met vakbonden om de arbeidsomstandigheden te verbeteren, eerlijke lonen te waarborgen en arbeidsrechten te handhaven.
Resultaten
- We hebben in Indonesië en Vietnam collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s ) voor meerdere bedrijven (Multicompany Collective Bargaining Agreements - MC-CBA's) ontwikkeld. Hierbij maken verschillende kledingbedrijven in dezelfde regio gezamenlijk cao-afspraken. Door deze innovatieve aanpak dragen we bij aan het verbeteren van zowel de arbeidsomstandigheden als de productiviteit, terwijl we sociale onrust verminderen en oneerlijke concurrentie voorkomen. Tot nu toe hebben MC-CBA's geleid tot betere arbeidsomstandigheden voor minstens 37.500 werknemers in 48 bedrijven.
- Als merk, leverancier of donor kunt u zelf ook deelnemen aan een van deze Multi-company CBA's en profiteren van de voordelen. Hoe? Klik hier voor meer informatie over MC CBA's >
- Door onze samenwerking met Garteks, onze vakbondspartner in Indonesië, zijn er 11 nieuwe collectieve arbeidsovereenkomsten (cao's) tot stand gekomen, die een directe impact hebben op de arbeidsomstandigheden van bijna 95.000 kledingarbeiders. Al deze cao's bevatten bepalingen ter bevordering van gendergelijkheid en ter voorkoming van gendergerelateerd geweld op de werkplek.

Bevordering van een leefbaar loon
We bevorderen een leefbaar loon in de kledingsector en richten ons daarbij op alle relevante belanghebbenden in de toeleveringsketen – vakbonden, merken, werkgevers en overheden – en werken met hen samen.
Resultaten
- We hebben de Fair Work Monitor gelanceerd, een instrument waarmee werknemers hun stem kunnen laten horen en waarmee lonen, kosten van levensonderhoud en arbeidsomstandigheden in kledingfabrieken worden bijgehouden en gecontroleerd. Met behulp van dit essentiële instrument hebben zeven vakbondspartners in Cambodja hun positie aan de onderhandelingstafel over het minimumloon versterkt.
- Ze zijn in staat geweest om gezamenlijk hogere lonen te eisen door hun argumenten te onderbouwen met bewijsmateriaal dat rechtstreeks afkomstig is van de werknemers.
Stimuleren van de implementatie van mensenrechten- en milieu due diligence (HREDD)
We ondersteunen de implementatie van robuuste HREDD-kaders, waarbij bedrijven verantwoordelijk worden gehouden voor hun praktijken in de toeleveringsketen.
Resultaten
- We hebben bijgedragen aan de ontwikkeling van Europees beleid dat bedrijven verplicht om mensenrechten- en milieurisico's in hun activiteiten te beoordelen en aan te pakken.
> Meer informatie over ons BOOST-HRDD-programma.
- Wij waren een van de eerste organisaties die vakbonden actief bij HREDD betrokken. We richten ons op het versterken van hun capaciteit om een actieve rol te spelen in een zinvolle dialoog met belanghebbenden in elke fase van het zesstappenproces voor due diligence.
- Het is ons doel om te zorgen dat deze kennis verspreid wordt via trainer pools die we hebben opgezet in Cambodja, Indonesië, Vietnam en West-Afrika. Daarom hebben we de HREDD-opleidingstoolkit voor vakbonden gelanceerd. Deze is voor iedereen beschikbaar.
Challenges in Indonesia’s Textile Industry: Ensuring solutions with suppliers, brands and unions
Onze bronnen en tools
- Bart Slob, Onderzoek naar het gebruik van klachtenmechanismen door vakbonden in de kledingsector
- Het kader voor zinvolle betrokkenheid van belanghebbenden — website van het STITCH-partnerschap
- HREDD-trainingskit voor vakbonden
- Het belang van vrijheid van vereniging en collectieve onderhandelingen voor merken
Over vakbondsvrijheid in de kledingindustrie in Azië
- The Importance of Freedom of Association and Collective Bargaining for Brands
- Bangladesh Country Information & Practical Advice on Freedom of Association (FoA) & Collective Bargaining (CB)
- Cambodia’s Garment Sector in Transformation: External Shocks, Political Space and Supplier Consolidation. Utrecht: CNV Internationaal, Dr. Dennis Arnold University of Amsterdam A research report commissioned and published by CNV Internationaal.
Lespakket/werkstukpakket:
- Lespakket Duurzame Handel met focus op Eerlijke Kleding voor docenten in het middelbaar onderwijs (bovenbouw) en middelbaar beroepsonderwijs
- Bijbehorende powerpoint bij lespakket Eerlijke Kleding
- Spreekbeurt en werkstukpakket Eerlijke Kleding voor leerlingen in het basisonderwijs
Contact
Om structurele veranderingen in de kledingindustrie te bewerkstelligen, is collectieve actie nodig. Of u nu een merk, leverancier, beleidsmaker of vakbondsleider bent, uw betrokkenheid is cruciaal.
- Voor merken en leveranciers:
Werk met ons samen om uw bedrijfsvoering in overeenstemming te brengen met eerlijke arbeidsnormen. Ga met ons om de tafel zitten en bespreek hoe u met ons kunt samenwerken via een van onze programma's:
> Neem deel aan een collectieve onderhandelingsovereenkomst tussen meerdere bedrijven MC CBA
-> Neem deel aan ons nieuwe Fair Impact-programma om HRDD-risico’s gericht te identificeren en aan te pakken.
- Voor beleidsmakers:
Werk met ons samen om regelgeving te ontwikkelen en te handhaven die ethische toeleveringsketens bevordert.
- Voor vakbonden:
Sluit u aan bij onze inspanningen om het bewustzijn te vergroten en verandering te stimuleren naar een rechtvaardige kledingindustrie en ontdek onze HREDD Training Toolkit.

Contactpersonen
Isabelle de Lijser, regionaal coördinator Azië: i.delijser@cnv.nl
Margot Offerijns, programmamedewerker Azië: m.offerijns@cnv.nl