De stem van werknemers versterken voor verandering in de kledingindustrie
Voor echte vooruitgang in de kleding- en textielindustrie moeten arbeiders deel gaan uitmaken van het gesprek en moet hun inbreng systematisch worden geïntegreerd in besluitvorming op alle niveaus. STITCH-partners hebben praktische hulpmiddelen ontwikkeld om dit te bereiken - door de stem van arbeiders te versterken om loononderhandelingen, verbeteringen op fabrieksniveau en due diligence-processen op het gebied van mensenrechten van wereldwijde toeleveranciers te beïnvloeden.
Nu merken onder toenemende druk staan om te voldoen aan HRDD-wetgeving, zoals de Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) van de EU, wordt van hen verwacht dat ze op een zinvolle manier de dialoog aangaan met belanghebbenden. Toch is dit in een gefragmenteerde sector niet altijd eenvoudig.
CNV International heeft samen met STITCH-partners aan oplossingen gewerkt: tools die anonieme gegevens uit de eerste hand van werknemers verzamelen op een gestructureerde en schaalbare manier. Deze tools helpen vakbonden om te streven naar eerlijkere lonen, stellen werknemers in staat om op een veilige manier hun zorgen te uiten en bieden geloofwaardige inzichten waar merken en beleidsmakers iets mee kunnen.
De stem van werknemers versterken is niet alleen een principekwestie - ze zijn essentieel voor effectieve due diligence en blijvende verbeteringen in arbeidsomstandigheden.
"De stem van een individuele werknemer zoals ik maakt niet veel verschil, maar de collectieve reacties van honderden of zelfs duizenden van ons? Dat soort bewijs weegt zwaarder dan welke klacht ook.
- Kledingarbeider uit Vietnam

Cambodjaanse werknemers die deelnemen aan de Fair Work Monitor survey
Een digitaal hulpmiddel om loononderhandelingen te ondersteunen
In Cambodja werken naar schatting 840.000 mensen in de kledingsector, waarvan de meesten vrouwen zijn. De lonen blijven laag en dekken vaak niet de basiskosten voor levensonderhoud.
Om vakbonden te helpen om effectiever te onderhandelen, hebben CNV Internationaal en Cambodjaanse vakbondspartners de Fair Work Monitor ontwikkeld - een digitaal instrument dat gegevens van arbeiders verzamelt over lonen, arbeidsomstandigheden, werktijden, en kosten van levensonderhoud.
Sinds de lancering in 2021 is de deelname gegroeid van 500 arbeiders in 30 fabrieken tot 2400 in 92 fabrieken in 2024. Meer vakbonden hebben zich aangesloten en het instrument wordt nu gebruikt in zowel stedelijke als landelijke gebieden, waardoor een completer beeld ontstaat van de loonomstandigheden in het hele land.
Samenwerking en geloofwaardigheid versterken
Toen CNV Internationaal samen met zijn partnerbonden de andere Cambodjaanse vakbonden aanmoedigde om de gegevens te gebruiken bij hun collectieve onderhandelingen, aarzelden die bonden aanvankelijk. Zij hadden namelijk niet zelf meegedaan aan het proces van gegevensverzameling en -analyse, en voelden zich daar daarom niet direct eigenaar van. Op basis van deze ervaring vroeg CNV Internationaal in 2023 dezelfde onafhankelijke vakbonden om hun feedback over de inhoud en vragen van de Fair Work Monitor en nodigde hen uit om deel te nemen aan het project. Dit zorgde voor een grotere deelname van de vakbonden en meer eigenaarschap over zowel de gegevens als het proces: de bonden konden de enquête vormgeven, de gegevensverzameling leiden en de resultaten gezamenlijk analyseren.
In 2024 dienden de vakbonden voor het eerst een gezamenlijk loonrapport in tijdens tripartiete onderhandelingen. Het ministerie van Arbeid verwelkomde het rapport en erkende de kracht van de bevindingen. Dit was een opmerkelijke prestatie in een context waarin vakbonden vaak met argwaan worden bekeken.
Achter dit succes ging ook een sterke focus op capaciteitsopbouw schuil. Vakbonden kregen training in het interpreteren en presenteren van complexe loongegevens waardoor zowel vertrouwen als geloofwaardigheid werden opgebouwd tijdens de onderhandelingen.
"Voorheen hadden we vaak niet genoeg gegevens om onze onderhandelingen met werkgevers te ondersteunen. Dit instrument heeft onze positie versterkt omdat we nu informatie uit eerste hand hebben over de werkelijke lonen en kosten van levensonderhoud om onze argumenten en eisen op te bouwen en te verdedigen."
- Som Chandy, kledingarbeider en actief lid van de Coalition of Cambodian Apparel Workers' Democratic Union (C.CAWDU)
Data gebruiken voor meer dan alleen onderhandelingen
Hoewel de stijging van het minimumloon in 2024 bescheiden was ($4), lieten de gegevens van de vakbonden zien hoe groot de uitdaging is: de meeste arbeiders verdienen minder dan het geschatte leefbaar loon van $230 (per maand) en bijna driekwart van alle arbeiders moet geld lenen om in hun basisbehoeften te voorzien.
Dit onderstreept de noodzaak voor merken om een proactieve rol op te nemen voor het bereiken van een leefbaar loon in de kledingsector in Cambodja.
Publicatiedatum 19 08 2025