Win win bij Cargill in Ghana

Sociale dialoog bij Cargill in Ghana werkt aan twee kanten merkte Marie José von Geusau, programmaleider van CNV Internationaal, bij een bezoek aan de Cargill cacaofabriek. Werknemers zijn tevreden omdat hun rechtspositie verbeterd is én de bedrijfsleiding is positief omdat de productiviteit is toegenomen.

Cargill is een internationaal bedrijf in de cacaoverwerking dat ook in Nederland gevestigd is. In Ghana is het bedrijf gelegen in de exportproductiezone Tema, op 30 km van de hoofdstad Accra. Het bedrijf producteert cacaoboter, cacaopoeder en cacao pasta, in totaal jaarlijks 65.000 ton. CNV Internationaal steunt in Ghana het werk van vakbondsorganisatie GFL.

Cargill telt 240 werknemers in vaste dienst en 180 op contractbasis. 130 van hen zijn georganiseerd in de FAWU, de vakbond voor de voedings- en landbouwsector. Deze bond maakt deel uit van de Ghana Federation of Labour GFL, de op één na grootste vakcentrale van Ghana die ook lid is van het nationale tripartiete comité, het overlegorgaan van overheid, werknemers en werkgevers. 55% Van de werknemers bij Cargill is lid van de FAWU, de enige vakbond binnen het bedrijf. Er is een CAO afgesloten die voor alle werknemers geldt.

Prioriteit voor dialoog

In de gesprekken gaf de bedrijfsleiding aan dat Cargill op maatschappelijk verantwoorde wijze wil ondernemen en op sociaal terrein de dialoog aan wil gaan met de werknemers. Ook onze vakbondscollega’s bij GFL en FAWU geven prioriteit aan dialoog boven confrontatie en hebben daardoor een goede samenwerking tussen vakbond en het bedrijf weten op te bouwen, vertelt Marie José von Geusau. Dat bleek ook toen de voorzitter en twee bestuursleden van de lokale vakbondsorganisatie ten onrechte ontslagen werden, bij onderhandelingen in mei 2010. Die situatie had zeker kunnen leiden tot onrust onder de werknemers en tot stakingen, vandalisme en productiedaling. De vakbondsleden wisten de kalmte echter te bewaren en bleven hun werk doen, zelfs meer dan de gestelde targets. Toch kregen de andere bestuurders en kaderleden van de bond ook dreigende waarschuwingsbrieven van het management. Ook toen bleef men het middel van de dialoog hanteren, net zo lang tot afgelopen juli uiteindelijk compensatie werd toegekend aan de ten onrechte ontslagen voorzitter en beide bestuursleden.

Wat hebben de onderhandelingen tussen de vakbond en het management nu uiteindelijk opgeleverd?

• de jaarlijkse salarisstijging bedraagt minimaal prijscompensatie
• gezondheids- en veiligheidsmaatregelen op de werkplek
• zwangerschapsverlof (3 maanden en een uur borstvoedingsverlof per dag gedurende 6 maanden)
• uitbetaling overwerk (werk buiten de 40-urige werkweek)

Hoe kijken de werknemers nu terug op de afgelopen tijd?

"We zijn tevreden ook al is er ruimte voor verbetering. Als kaderleden van FAWU/ GFL doen we ons werk anders dan vroeger. We hebben we afgelopen jaren deelgenomen aan diverse trainingsprogramma’s die zijn georganiseerd met een bijdrage van CNV Internationaal. Daardoor zijn we beter op de hoogte van de arbeidswetgeving en we hebben onderhandelingsvaardigheden opgebouwd. Ook hebben we contact gehad met Cargill werknemers in andere landen en continenten.”

Succesfactoren

Terugkijkend zijn de vakbondsvertegenwoordigers van mening dat een aantal factoren geleid hebben tot succesvolle onderhandelingen:

• goede kennis van de arbeidswetgeving door de lokale bonden
• gerichte coaching en ondersteuning door vakbondsorganisatie FAWU in het onderhandelingsproces
• inzet en betrokkenheid van de werknemers om de productiviteit te verbeteren
• eenheid onder de werknemers
• de waarden en de overlegcultuur binnen Cargill

Daardoor is er wederzijds vertrouwen én zelfvertrouwen gegroeid onder de werknemers. Hun betrokkenheid bij het bedrijf en hun eigen werk is gegroeid, waardoor de productiviteit en de concurrentiepositie van Cargill verbeterd zijn.

Deze goede ervaring met verbeterde arbeidsverhoudingen in de industriële sector in Afrika laat zien hoe fatsoenlijk werk gestimuleerd kan worden en hoe arbeidsrechten, sociale zekerheid, werkgelegenheid en sociale dialoog bijdragen aan het terugdringen van armoede in Afrika.

Marie José von Geusau, programmaleider CNV Internationaal en Uzziel Twagilimana, Technisch Projectadviseur Africa bezochten het cacaoverwerkend bedrijf Cargill in Ghana en spraken met de P&O manager , vakbondsbestuurders van vakcentrale GFL en kaderleden van cacaobond FAWU.

Meer over verduurzaming van de productieketen en MVO