Internationale solidariteit steeds belangrijker

CNV Internationaal zet zich al 50 jaar in voor vakbonden in ontwikkelingslanden. Het jubileum werd op 16 november gevierd in Den Haag. Samen met buitenlandse partners, oud-minister Lilianne Ploumen, de Belgische oudpremier Yves Leterme en oud-premier Jan Peter Balkenende. Centraal thema: het belang van de sociale dialoog.

Een belangrijke zin in één van de presentaties van de buitenlandse vakbonden tijdens het jubileumcongres van CNV Internationaal. Er is wereldwijd al best veel veranderd, toch heeft nog steeds de helft van de werknemers in de formele economie te maken met onzekerheid over zijn baan, met lage lonen of slechte arbeidsomstandigheden.

‘People united will never be defeated.’ Oftewel: ‘Door werknemers te organiseren, maken we echte sociale en politieke hervormingen mogelijk.’

Convenanten

De sociale dialoog is enorm belangrijk. Dat bevestigt ook Lilianne Ploumen, oud-minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, in haar speech. ‘Het zit ons Nederlanders in de genen: polderen op voet van gelijkheid. Maar in veel landen zijn politiek en bedrijfsleven erg met elkaar verweven. Dat leidt tot ongelijkheid en scheve machtsverhoudingen.’

Om vanuit Nederland invloed uit te oefenen op wat er in het buitenland gebeurt, heeft Ploumen tijdens haar ministerschap het initiatief genomen voor een reeks van convenanten, waaronder het textiel- en goudconvenant.

‘Convenanten bieden de mogelijkheid om afspraken te maken met sectoren die ons zorgen geven als het gaat over arbeidsomstandigheden en milieueffecten. Door met elkaar te praten, krijgen partijen begrip voor elkaar en worden problemen gezamenlijk aangepakt.’

Ploumen gelooft meer in convenanten dan in van bovenaf opgelegde wetgeving. ‘Op korte termijn kan wetgeving heel aantrekkelijk zijn, maar op lange termijn brengt het niet de verbetering die we wensen.’

De consument heeft daarbij volgens haar ook een taak: ‘Convenanten moeten worden gestut door de vragen van consumenten in de winkel: waar komt dit kledingstuk vandaan, is er een eerlijk loon betaald aan de mensen die het hebben geproduceerd? Alleen door een combinatie van convenant en consumentendruk kunnen we duurzame ontwikkeling versnellen.'

Democratische waarden

Yves Leterme, oud-premier van België, houdt een pleidooi voor de versterking van de democratie wereldwijd. Hij is tegenwoordig secretaris generaal van IDEA, een internationale maatschappelijke organisatie die zich inzet voor de versterking van de democratie.

‘Democratie is een vorm van bestuur waarbij de uitoefening van de publieke macht op enige manier door burgers wordt gecontroleerd. Daarbij is het van essentieel belang dat die burgers allemaal gelijk zijn en ook gelijke kansen krijgen.’

Democratie gaat volgens hem verder dan een electorale en politieke democratie. ‘Het is een attitude bij de bevolking; de bereidheid om actief deel te nemen aan de besluitvorming. En dan gaat het niet alleen om de politiek, maar ook om bijvoorbeeld de arbeidsmarkt, gezondheidszorg en onderwijs.’

Leterme is ervan overtuigd dat een goed functionerende democratie de beste manier is om de economie in een land te versterken. Vakbonden spelen daarin volgens hem een cruciale rol.

Partnership

Het christelijk-sociale gedachtengoed van het CNV is volgens oud-premier Jan Peter Balkenende nog altijd relevant voor onze tijd en ook voor de samenwerking met buitenlandse partners.

‘De christelijk-sociale principes sluiten goed aan bij de zeventien sustainable development goals (SDG’s) die door de Verenigde Naties zijn vastgesteld. Met name bij de SDG die als laatste in de lijst staat: partnership.’

'Via het overleg zorgen we ervoor dat de positie van werknemers wereldwijd verbetert.’

Bron: Dit artikel door Corien Lambregtse is met toestemming overgenomen uit het SER-magazine, nummer 12/1, december 2017/januari 2018