Constructieve bond in Colombia

De CGT Colombia is een belangrijke samenwerkingspartner voor CNV Internationaal. Dat geldt wederzijds, benadrukt algemeen secretaris Julio Robert Gomez Esguerra bij zijn ontmoeting met CNV leider Jaap Smit. ‘Niemand geloofde in ons dertig jaar geleden, toen we een klein zaadje waren. Maar het CNV had vertrouwen in ons. Dankzij jullie steun konden we groeien.’ De CGT is inmiddels een respectabele organisatie met een achterban van ruim 700.000 werkenden, van ambtenaren tot boeren en van jongeren tot fabrieksarbeiders. Een organisatie die veel meer doet dan vakbondswerk alleen. Nog steeds ontvangt de CGT steun van CNV Internationaal. Want hoe groot de eigen achterban van de CGT ook is. De omstandigheden van veel werkenden blijven moeilijk, vertelt bestuurder Myriam Luz Triana Alviz. ‘Het lastige is dat veel mensen in Colombia de vakbeweging associeren met protest en radicale standpunten. Terwijl wij ons juist constructief op willen stellen en altijd de sociale dialoog zoeken. Punt is dat je daarmee niet altijd het nieuws mee haalt. Nieuws over acties en stakingen bepaalt de beeldvorming. Maar er is toch zelfs een Sociaal Economische Raad van overheid, werkgevers en werknemers in Colombia? Ja die is er wel en dat lijkt mooi. Maar het probleem is dat daar vooral gepraat wordt, zonder dat er echt besluiten genomen worden. Kunnen jullie in Colombia CAO’s afsluiten?
Zeker dat doen we. We zijn er trots op dat we de beste CAO van Colombia hebben afgesloten in een nikkelmijn in CEROMATOSO, daar hebben we goede afspraken kunnen maken over sociale zekerheid, veiligheid op het werk en gezondheid. Er is een apart comite dat gaat over de veiligheid op het werk wat in de mijnen natuurlijk een heel belangrijk onderwerp is. Ook bij het Colombiaanse Rode Kruis hebben we goede resultaten kunnen boeken. Het Rode Kruis heeft 120 werknemers in vaste dienst. Daarnaast waren er nog 200 werknemers die niet rechtstreeks in dienst. Voor 100 van hen hebben we bij de cao onderhandelingen kunnen bereiken dat ze zijn overgegaan naar het Rode Kruis zelf en nu onder dezelfde cao vallen. Colombia is elk jaar weer het land waar de meeste dodelijke slachtoffers van vakbondsgeweld vallen.
Waarom zijn juist vakbondsleiders ook slachtoffer van geweld? 'Al 50 jaar duurt het geweld en recent is de oorlog zelfs verhard. De dreiging komt van alle kanten. Zowel van guerrilla als van de paramilitaires die weer banden met het leger en de regering hebben. Geen van hen heeft belang bij een goed functionerende stabiele vakbeweging. Dit jaar zijn er 7 moorden binnen de CGT gepleegd. In alle gevallen wordt er geen onderzoek gepleegd, zodat nooit duidelijk wordt wie de daders zijn.' Blij met onderzoek Nederlandse ambassade 
Waarom komt er geen oplossing? ‘De straffeloosheid is het probleem. Onze rechtelijke macht is erg zwak en justitie functioneert niet. Dus de schuldigen worden bijna nooit gevonden en vervolgd. Daarom ben ik bijzonder blij dat er een onderzoek gestart is naar het geweld tegen de vakbondsmensen met steun van buitenlandse ambassades, waaronder de Nederlandse. Het is heel belangrijk dat in kaart gebracht wordt waar het geweld vandaan komt. Van onze eigen justitie en politie hoeven we geen hulp te verwachten. Maar als je niet weet wie de schuldigen zijn begin je niets. Want het kan soms anders zijn dan wij denken. Onlangs werd er een vakbondsleider vermoord. Als CGT dachten we dat dit gebeurde vanwege diens vakbondswerk. En we eisten onderzoek. Dat wees echter uit er in dit geval de vakbondsactiviteiten helemaal de oorzaak niet waren. De vakbondsleider bleek een zeer gewelddadige vader te zijn die zijn vrouw en kinderen regelmatig mishandelde. Ook hier weer was de straffeloosheid het probleem. Want ondanks klachten werd er niets aan die situatie gedaan. Uit wanhoop pleegde zijn schoonzoon deze moord om een eind te maken aan het geweld binnen dat gezin. Ik noem dit voorbeeld om aan te geven dat we als vakbond in dat geval ook eerlijk moesten zijn over de echte schuldige. Dat is echte transparantie.