CNV Onderwijs blog - Op weg naar constructieve sociale dialoog in Niger

Onder leiding van Algemeen Secretaris Cees Kuiper van CNV Onderwijs, zijn Annemieke Schoemaker (trainer/adviseur CNV Onderwijs Academie), Diederik Brink (beleidsmedewerker CNV Onderwijs)zijn Esther Droppers projectmedewerker CNV Internationaal voor Niger), maandag begonnen aan het vierdaagse trainingsprogramma.

Het is gebruikelijk dat trainingen of conferenties symbolisch worden geopend. Dit gebeurt met speeches van alle betrokken leiders en in aanwezigheid van de pers. Het bijzondere is dat in Afrika de pers vaak betaald wordt om te komen.

Tijdens de openingstoespraken benadrukten Kuiper, zijn collega's in Niger en twee afgevaardigden van ministers dat het herstellen van een constructieve sociale dialoog van groot belang is.

Hoe staan we er voor

De eerste trainingsdag bestaat uit de openingsceremonie, een uitgebreide voorstelronde en het maken van een SWOT-analyse. Eerst moet inzichtelijk worden gemaakt hoe de situatie in Niger er precies voor staat. Pas dan kan de overstap worden gemaakt richting de theorie en de praktijk van het onderhandelen, aan de hand van passende de voorbeelden uit Nederland.

Iedereen om de tafel

Dit is niet eenvoudig, omdat -op aandringen van CNV Onderwijs en CNV Internationaal- meerdere bonden zijn uitgenodigd. Een sociale dialoog stelt namelijk niet veel voor als de meeste partners niet aan tafel zitten. Daarom is ervoor gekozen om (bijna) alle bonden te betrekken en ze samen de huidige situatie te laten analyseren.

 

CNV Onderwijs blog dag 2 - Je staat niet in je 1-tje

Dinsdag ging de training van vakbondsmensen in Niger verder. Na de SWOT-analyse van maandag was het belangrijk te beginnen met de theorie van het onderhandelen. Annemieke nam de deelnemers in het Frans mee langs de vier pijlers van succesvol onderhandelen. Vervolgens stuurde zij de groep uiteen om in kleine groepjes aan opdrachten te werken.

Vlak voor de koffiepauze heeft Diederik de 'goodiebags' uitgedeeld: tasjes van CNV Onderwijs met daarin, onder andere, een USB-stick (met al het cursusmateriaal erop) en een oranje badeendje. Diederik wilde de betekenis van het badeendje uitleggen ('Je staat niet in je 1-tje!'), maar vergiste zich daarbij in de Franse vertaling. In plaats van canard (wat staat voor eend) gebruikte hij conard (een scheldwoord). Gelukkig kon de groep erom lachen, anders hadden ze echt gedacht dat er een #*$% in hun tasje zat!

Na de lunch ging Diederik verder met een presentatie van het Nederlandse poldermodel. Verdeeld over drie niveau's (landelijk, onderwijssector, school) schetste hij de Nederlandse situatie. Dit is de opmaat naar presentaties over de pro-actieve rol die bonden (of eigenlijk vakverenigingen) kunnen hebben. Deze presentaties volgen op woensdag.

Onderhandelingservaringen delen

Tijdens het hele programma greep Cees af en toe in. Als hij merkte dat er input nodig was, nam hij het woord en vertelde hij over een onderhandelingservaring of een ander voorbeeld uit Nederland. Veel Afrikanen hebben de neiging om soms hele brede, theoretische beschouwingen te houden. Cees bracht in zo'n geval de discussie terug naar de praktijk om de deelnemers gefocust te houden.

Esther is de projectmedewerker van CNV Internationaal en beheert de relatie met de vakcentrale CNT. Zij is ervoor verantwoordelijk dat het programma en de financiën aan de richtlijnen voldoen.

Kennismaking met de praktijk van het onderwijs in Niger

CNT investeert in goede sociale dialoog

Na afloop van het trainingsprogramma is de delegatie op bezoek geweest bij de minister van Onderwijs (om precies te zijn, de minister voor voortgezet onderwijs... of eigenlijk de adviseur en de secretaris-generaal, want de minister was op het laatste moment verhinderd). Dit is voor de bond in Niger, de CNT, heel erg goed, want zij kregen hierdoor de kans om aan de minister te laten zien dat zij investeren in een goede sociale dialoog. 

Blog CNV Onderwijs in Niger - dag 3 - Deelnemers aan zet

De grote uitdaging van een training in het buitenland is dat je niet wilt overkomen als de club die het allemaal beter weet. Het is daarom belangrijk om terughoudend te zijn met wat je vertelt en juist de deelnemers zelf te laten ontdekken wat voor hen relevant is.

Eigen agenda

Annemieke heeft daarom een interactief programma ontworpen waarbij de deelnemers zoveel mogelijk zelf aan zet zijn. Door eerst een SWOT-analyse te maken, is heel goed in kaart gebracht waar precies de pijnpunten zitten. Vervolgens is aan de hand van theorieën en enkele voorbeelden uit Nederland gewerkt aan een eigen agenda. De deelnemers werden uitgedaagd om eerst in kaart te brengen wie hun partners waren. Aan de hand van een stakeholderanalyse maakten ze overzichten van de belanghebbenden. Vervolgens hebben ze een agenda opgesteld van punten die zij belangrijk vonden om gezamenlijk mee aan de slag te gaan. Dit alles in het teken van de verbetering van de kwaliteit van onderwijs.

Zomerscholen

Diederik heeft voorbeelden uit de Nederlandse onderwijspraktijk gepresenteerd. Het ging over medezeggenschap en de CAO-onderhandelingen, maar ook over initiatieven vanuit CNV Onderwijs, zoals het pilot project zomerscholen.

Er zijn ook andere manieren...

Cees heeft CNV Onderwijs als vakvereniging gepresenteerd. Dit is in Niger een onbekend begrip… vakvereniging. Zij zijn gewend om als bonden veel te staken wanneer de onderhandelingen niet goed verlopen en zien dat als hun belangrijkste taak. Cees heeft willen aantonen dat er ook andere manieren zijn waarop je leden actief en betrokken kunt krijgen en waarbij je waardering kunt wekken bij publiek en politiek.

Blog CNV Onderwijs in Niger - dag 4 - De kracht van samenwerking

De laatste trainingsdag stond in het teken van het hervatten van de sociale dialoog in Niger. Met welke agenda willen de bonden het overleg ingaan en hoe willen zij zich tot elkaar verhouden? Tijdens een van de sessies werd de verdeeldheid van de bonden gezien als een “kracht”, een teken dat de democratie goed werkt. Inmiddels waren de deelnemers gaan inzien dat het ook een “zwakte” is, omdat ze tegen elkaar uitgespeeld kunnen worden.

De bonden zijn aan de slag gegaan met waar ze in de onderhandelingen mee aan willen komen en hebben in deze lijst prioriteiten aangebracht. Vervolgens hebben ze afgesproken om regelmatig met elkaar om te tafel te gaan zitten om zoveel als mogelijk gezamenlijk de onderhandelingen in te gaan.

Voor het eerst om tafel

Dit lijkt misschien een kleine stap, maar voor de training begon hadden deze (6) bonden nog nooit met elkaar om de tafel gezeten. Dat zij nu voor het eerst constructief samen hebben gewerkt en afgesproken hebben om verder samen op te trekken, zijn grote stappen.

Het geluid van de training had ook de minister van onderwijs bereikt die op zijn beurt Cees uitnodigde om verslag uit te brengen op het ministerie.

Aan het einde van het vierdaagse trainingsprogramma kregen de deelnemers een getuigschrift uitgereikt. Omdat de pers later arriveerde dan was afgesproken, werd de ceremonie (met uitreiking) overgedaan. Ook de verschillende secretarissen-generaal (onder wie dus Cees) hebben verklaringen afgelegd die later op televisie zijn uitgezonden. Als verrassing kregen de delegatieleden van CNV Onderwijs en CNV Internationaal ook een speciaal certificaat uitgeraakt onder vele woorden van hartelijke dank.

Gebraden schaap

De dag werd afgesloten met een maaltijd met een gebraden schaap dat op een bakplaat werd binnengebracht. De bedoeling was dat je stukken vlees met je handen los zou scheuren en tussen de ingewanden de couscous zou pakken en Afrikaanse muziek om op te dansen.

60 kinderen per klas is geen uitzondering
De volgende dag zijn drie basisscholen en twee scholen voor beroepsonderwijs bezocht. Bekijk ook de foto's en filmpjes op Facebook