Veel mis met mensenrechten op Indonesische palmoliebedrijven

“Zelfs bij gecertificeerde palmoliebedrijven worden mensenrechten, waaronder vakbondsrechten, regelmatig geschonden en hebben werknemers te maken met slechte arbeidsomstandigheden. Er is soms zelfs sprake van kinderarbeid”, aldus Arend van Wijngaarden vicevoorzitter van het CNV. Dat blijkt uit een onderzoek van CNV Internationaal naar de arbeidsomstandigheden op palmolieplantages in Indonesië.

Dit onderzoek, uitgevoerd door onderzoeksbureau Stichting Onderzoek Multinationale Ondernemingen (SOMO), wordt vandaag gepubliceerd tijdens de Fifth Annual European Roundtable georganiseerd door de Round Table on Sustainable Palm Oil (RSPO) in Londen.

Van Wijngaarden: “We hopen met het rapport te bereiken dat de naleving van hun sociale standaarden aangescherpt wordt.” Steeds meer bedrijven maken gebruik van gecertificeerde palmolie. Van Wijngaarden: “Op zich is dat goed nieuws, maar volgens dit onderzoek van CNV Internationaal is ‘gecertificeerd’ een relatief begrip. En schort er nog van alles aan.”

CNV Internationaal heeft het onderzoeksrapport ook naar Eurocommissaris Cecilia Malmström gestuurd, verantwoordelijk voor de onderhandelingen over het handelsverdrag van de Europese Unie met Indonesië (CEPA). CNV Internationaal roept de Europese Commissie op om gedurende de onderhandelingen aandacht te vragen voor de mensen- en vakbondsrechten van werknemers in Indonesie.

Kinderarbeid

Uit het onderzoek blijkt dat er veel onbetaald overwerk plaatsvindt en er te hoge productiedoelen worden gesteld. Van Wijngaarden: “Dat vergroot de druk op werknemers zodanig, dat ze zich genoodzaakt zien hun familieleden mee naar het werk te nemen om hun productiedoelen te kunnen halen. Zo worden vrouwen en kinderen in onveilige werksituaties gebracht. Verder blijkt dat werknemers niet altijd een arbeidscontract hebben, geen geschikte veiligheidskleding dragen, en dat er sprake is van ontoereikende medische voorzieningen. Daarmee worden de internationale werknemersrechten, vastgelegd in internationale ILO-standaarden, geschonden.”

Indonesië is de grootste palmolie producent in de wereld. Palmolie zit in steeds meer producten die we kopen. Nederland staat in de top vijf van afnemers van palmolie uit Indonesië, bedrijven als Akzo Nobel, Unilever en Koninklijke Ahold gebruiken deze palmolie in hun producten. In ongeveer de helft van wat er in de schappen ligt - en zelfs in 60 procent van de levensmiddelen zoals chocolade, ijs en kant-en-klaarmaaltijden - zit palmolie.

Dialoog

Van Wijngaarden: “Met dit rapport hebben we niet de bedoeling om bedrijven aan de schandpaal te nagelen. We hopen juist met de feiten en cijfers in de hand in dialoog te kunnen treden met de palmolietoeleveranciers om zo de arbeidsrechten en -omstandigheden te kunnen verbeteren. En het werkt: met één van de bedrijven (Sime Darby) zijn we inmiddels in gesprek. Maar het is nog beter als ook de Indonesische vakbeweging met de palmolieplantages in gesprek kan treden op lokaal niveau in Indonesië zelf.

Dat is wat we uiteindelijk willen bereiken; dat er op lokaal niveau een dialoog kan worden gevoerd tussen de vakbonden en plantage-eigenaren om zo de arbeidsrechten en –omstandigheden ter plaatse te verbeteren.”